Rawatan Kanser Paru-paru

Kanser paru-paru berpotensi merebak dari organ lain. Metastasis adalah istilah yang digunakan apabila sel kanser merebak dari satu organ ke organ yang lain.

Jenis-jenis Kanser Paru-paru

Kanser paru-paru adalah penyakit yang kompleks dengan beberapa jenis yang berbeza, masing-masing mempunyai ciri dan pertimbangan rawatan tersendiri. Memahami jenis ini adalah penting untuk diagnosis dan rawatan kanser paru-paru yang diperibadikan. Berikut adalah enam jenis utama kanser paru-paru:

1. Kanser Paru-paru Bukan Sel Kecil (NSCLC):

   • NSCLC adalah bentuk yang paling biasa, menyumbang kira-kira 85% daripada semua kes kanser paru-paru. Ia dibahagikan lagi kepada subjenis:
     • Adenokarsinoma: Selalunya ditemui di bahagian luar paru-paru dan biasa dilihat pada bukan perokok.
     • Karsinoma Sel Squamous: Biasanya ditemui di saluran udara yang lebih besar dan sering dikaitkan dengan sejarah merokok.
     • Karsinoma Sel Besar (Tidak Dibezakan): Subjenis yang kurang biasa yang boleh berlaku di mana-mana bahagian paru-paru.

2. Kanser paru-paru sel kecil (SCLC):

   • SCLC ialah sejenis kanser paru-paru yang berkembang pesat dan agresif yang cenderung merebak awal ke bahagian lain badan. Ia sangat berkaitan dengan merokok. SCLC menyumbang kira-kira 10-15% daripada semua kanser paru-paru. Ia lebih biasa pada lelaki berbanding wanita, dan ia paling kerap didiagnosis pada orang yang berumur lebih dari 50 tahun untuk rawatan kanser paru-paru.

3. Tumor karsinoid:

   • Tumor karsinoid adalah jenis yang jarang berlaku kanser yang boleh timbul di beberapa tempat di seluruh badan anda. Tumor karsinoid, yang merupakan satu subset tumor yang dipanggil tumor neuroendokrin, biasanya bermula di saluran penghadaman (perut, apendiks, usus kecil, kolon, rektum) atau di dalam paru-paru. Tumor karsinoid tumbuh dengan perlahan, tetapi ia boleh merebak ke bahagian lain badan, seperti hati, tulang, dan otak. Tumor karsinoid juga boleh menghasilkan hormon, yang boleh menyebabkan pelbagai gejala, termasuk pembilasan, cirit-birit, berdehit, dan masalah jantung.

4. Karsinoma Sarcomatoid Pulmonari:

   • Karsinoma sarcomatoid pulmonari (PSC) adalah jenis kanser paru-paru yang jarang berlaku dan agresif. Ia menyumbang kurang daripada 1% daripada semua kanser paru-paru dan lebih biasa pada lelaki dan perokok. PSC dicirikan oleh kehadiran unsur karsinoma dan sarcomatous dalam tumor.

5. Adenokarsinoma In Situ Paru-paru (AIS):

   • AIS ialah bentuk kanser paru-paru yang sangat awal dan tidak invasif, sering dikenal pasti secara kebetulan pada imbasan CT untuk rawatan kanser paru-paru.

     Adenokarsinoma in situ (AIS) paru-paru adalah keadaan prakanser yang menjejaskan sel-sel lapisan paru-paru. Adenokarsinoma adalah jenis kanser paru-paru yang paling biasa, dan AIS adalah peringkat terawal kanser ini.

     Sel AIS kelihatan tidak normal di bawah mikroskop, tetapi ia masih belum merebak ke tisu sekeliling atau ke bahagian lain badan. Ini bermakna AIS belum lagi kanser, tetapi ia boleh menjadi kanser jika tidak dirawat.

6. Karsinoma Seperti Lymphoepithelioma Paru-paru (LELC):

   • LELC ialah subjenis jarang yang sering dikaitkan dengan jangkitan virus Epstein-Barr (EBV). Karsinoma seperti limfoepitelioma paru-paru (LELC) adalah jenis kanser paru-paru yang jarang dan agresif yang dicirikan oleh kehadiran kedua-dua sel epitelium dan limfoid dalam tumor. Ia lebih biasa di kalangan orang Asia muda yang tidak merokok dan sering dikaitkan dengan jangkitan virus Epstein-Barr (EBV).

Gejala Kanser Paru-paru

Kanser paru-paru, sama ada kanser paru-paru bukan sel kecil (NSCLC) atau kanser paru-paru sel kecil (SCLC), sering muncul dengan pelbagai gejala, walaupun ia mungkin tidak menjadi ketara sehingga penyakit itu berkembang. Menyedari simptom ini adalah penting untuk pengesanan awal dan rawatan tepat pada masanya. Berikut adalah enam gejala biasa kanser paru-paru:

1. Batuk yang berterusan: Batuk kronik adalah salah satu gejala yang paling lazim Rawatan Kanser Paru-paru. Ia mungkin menghasilkan lendir atau darah dan sering menjadi lebih teruk dari masa ke masa. Batuk yang berlarutan selama beberapa minggu, terutamanya pada perokok atau mereka yang mempunyai faktor risiko, harus dinilai.

2. Sesak nafas: Kanser paru-paru boleh menghalang saluran udara atau menyebabkan pengumpulan cecair, menyebabkan sesak nafas, walaupun dengan aktiviti fizikal yang minimum. Apabila tumor membesar atau merebak, kesukaran bernafas menjadi lebih ketara.

3. Sakit dada: Sakit dada yang berterusan dan setempat boleh menjadi tanda kanser paru-paru. Ia mungkin bertambah teruk dengan batuk, ketawa, atau pernafasan dalam dan boleh menunjukkan jarak tumor dengan dinding dada atau saraf.

4. Penurunan berat badan yang tidak dapat dijelaskan: Penurunan berat badan yang ketara dan tidak dapat dijelaskan sering dikaitkan dengan kanser paru-paru lanjutan. Sel-sel kanser boleh mengambil tenaga dan membawa kepada pembaziran otot dan penurunan berat badan. Ini adalah gejala yang tidak boleh diabaikan, terutamanya dengan kehadiran gejala lain.

5. Suara serak dan berdehit: Perubahan dalam suara, seperti suara serak yang berterusan, atau perkembangan berdehit yang tidak dapat diselesaikan, boleh menandakan halangan saluran pernafasan oleh tumor paru-paru.

Punca Kanser Paru-paru

Kanser paru-paru terutamanya disebabkan oleh pendedahan kepada karsinogen, dengan asap tembakau menjadi penyumbang paling ketara. Memahami punca kanser paru-paru adalah penting untuk pencegahan dan pengurangan risiko.

1. Merokok: Merokok adalah punca utama kanser paru-paru, bertanggungjawab untuk kira-kira 85% daripada semua kes. Asap tembakau mengandungi lebih 7,000 bahan kimia, dengan sekurang-kurangnya 250 diketahui berbahaya, dan lebih daripada 60 dikenal pasti sebagai karsinogen. Ia merosakkan tisu paru-paru dan DNA, yang membawa kepada perkembangan sel-sel kanser.

2. Asap bekas: Pendedahan kepada asap rokok pasif, juga dikenali sebagai perokok pasif, juga boleh meningkatkan risiko kanser paru-paru, terutamanya bagi bukan perokok yang tinggal bersama atau kerap berada berdekatan dengan perokok.

3. Gas Radon: Radon ialah gas radioaktif semulajadi yang boleh meresap ke dalam rumah dan bangunan. Pendedahan berpanjangan kepada paras gas radon yang tinggi adalah faktor risiko yang ketara untuk kanser paru-paru, terutamanya di kawasan yang mempunyai kepekatan radon yang tinggi.

4. Pendedahan Pekerjaan dan Alam Sekitar: Pendedahan kepada asbestos, arsenik, kromium, nikel dan pelbagai bahan berbahaya lain di tempat kerja atau persekitaran boleh meningkatkan risiko Rawatan Kanser Paru-paru. Pendedahan ini lebih biasa dalam industri tertentu seperti perlombongan, pembinaan dan pembuatan.

5. Pencemaran udara: Pendedahan jangka panjang kepada paras pencemar udara yang tinggi, termasuk bahan zarahan halus (PM2.5) dan pelbagai pelepasan industri, boleh menyumbang kepada risiko kanser paru-paru, walaupun risiko secara amnya lebih rendah berbanding faktor lain seperti merokok.

Diagnosis Kanser Paru-paru

Mendiagnosis kanser paru-paru melibatkan beberapa siri ujian untuk mengesahkan kehadiran sel kanser dan menentukan tahap penyakit. Di sini secara terperinci proses tipikal untuk diagnosis: 

1. Ujian Pengimejan Permulaan:

• X-Ray dada: Ia terutamanya langkah pertama yang menunjukkan bukti perubahan paru-paru, tetapi ia tidak boleh dikaitkan secara langsung dengan kanser paru-paru. 

• Imbasan CT (Tomografi Berkomputer): Ia boleh menunjukkan imej terperinci paru-paru, yang mungkin menunjukkan tumor yang lebih kecil daripada kehilangan sinar-X.

• Imbasan PET-CT (Positron Emission Tomography-Computed Tomography): Ini akan menunjukkan tempat di mana terdapat kawasan peningkatan aktiviti metabolik, yang boleh membantu untuk melihat penyebaran kanser. 

2. Biopsi: Untuk mencapai diagnosis yang jelas daripada pemeriksaan biopsi di bawah mikroskop menggunakan pelbagai kaedah penyediaan sampel. 

• Bronkoskopi: Di sini, tiub dengan kamera melalui mulut atau hidung ke dalam paru-paru untuk melihat saluran pernafasan dan mendapatkan sampel tisu. 

• Biopsi jarum: Ini adalah jarum yang melalui dinding dada ke dalam paru-paru untuk mengumpul tisu, biasanya dilakukan dengan bimbingan pengimbasan CT. 

• Biopsi Pembedahan: Biopsi menggunakan jenis pembedahan seperti torakoskopi atau mediastinoskopi, mungkin diperlukan untuk mengambil sampel. 

• Sitologi kahak: Ludah lendir dari paru-paru akan diuji untuk sel kanser. 

3. Ujian Tambahan:

• Ujian darah: Ini akan memeriksa kesihatan umum dan akan mendedahkan beberapa keabnormalan kecil. 

• Ujian Molekul: Boleh mengesan mutasi gen dalam kanser paru-paru, yang akan membimbing rawatan untuk kanser paru-paru. 

• Pementasan: Ini termasuk ujian untuk memeriksa penyebaran kanser menggunakan imbasan CT, PET, tulang dan MRI. 

Pementasan Kanser Paru-paru

Peringkat kanser paru-paru adalah faktor kritikal dalam akses kepada maklumat mengenai penyebaran dan panduan pilihan rawatan serta ramalan prognosis. Kanser paru-paru yang dikategorikan adalah di bawah sistem TNM: Tumor (T), Nod (N), dan Metastasis (M). Berikut adalah ringkasan peringkat kanser paru-paru:   

• Peringkat 0 (Karsinoma in situ): Neoplasma hanya berada di dalam lapisan saluran udara tanpa sebarang pencerobohan yang lebih dalam.

• Peringkat I: Tumor terkurung di paru-paru dan belum merebak ke nodus limfa berdekatan.

• Peringkat II: Melanjutkan ke nodus limfa atau dinding dada berdekatan, atau jika tidak, saiznya bertambah.

• Peringkat III: Kanser dalam nodus limfa dada (mediastinum), dikelaskan kepada IIIA, IIIB, dan IIIC.

• Tahap IV: Ia telah merebak ke organ yang berbeza, contohnya, otak, tulang, atau hati. 

Pembekal mengkategorikan kanser paru-paru sel kecil secara berperingkat dari I hingga IV, yang dikenali sebagai terhad atau meluas, mengikut kebolehrawatannya dengan sinaran. 

• Peringkat Terhad: Ia terhad kepada satu paru-paru dan nodus limfa bersebelahan.

• Peringkat meluas: Pembawanya berada di paru-paru lain, nodus limfa yang jauh, atau organ.

Faktor Risiko Kanser Paru-paru

Faktor yang berbeza boleh menyumbang kepada risiko kanser paru-paru. Sesetengah faktor meningkatkan risiko dengan ketara seperti merokok, manakala kanser juga boleh berlaku tanpa faktor ini.

• Merokok: Merokok adalah punca utama kanser paru-paru, dengan risiko meningkat dengan bilangan rokok, tahun merokok, dan cerutu atau paip merokok.

• Gas Radon: Radon ialah gas radioaktif yang terdapat di dalam rumah, dan risiko kanser yang sangat penting. 

• Asbestos: Pendedahan kepada asbestos di tempat kerja meningkatkan kemungkinan kanser paru-paru terutamanya apabila seseorang itu seorang perokok. 

• Pendedahan Pekerjaan: Pendedahan di tempat kerja kepada karsinogen seperti arsenik dan kromium meningkatkan risiko. 

• Pencemaran udara: Peningkatan sedikit dalam risiko kanser paru-paru dengan pendedahan berpanjangan kepada udara tercemar. 

• Sejarah keluarga: Sejarah keluarga kanser paru-paru mungkin mencadangkan kecenderungan genetik. 

• Terapi radiasi: Pendedahan radiasi sebelum ini di kawasan dada boleh menyebabkan risiko kanser paru-paru. 

• Penyakit Paru-paru Sebelumnya: Sesetengah penyakit paru-paru, seperti fibrosis paru-paru, mungkin meningkatkan risiko. 

• Faktor pemakanan: Aspek pemakanan dan suplemen beta-karotena boleh mempengaruhi risiko kanser paru-paru. 

Komplikasi Kanser Paru-paru

Terdapat banyak komplikasi yang berkaitan dengan kanser paru-paru. Yang mencerminkan sama ada terutamanya mencerminkan tumor atau pada satu ketika pada bahagian lain badan juga. Berikut adalah beberapa yang paling biasa:  

• Sesak nafas (dispnea): Penyumbatan saluran pernafasan atau pengumpulan cecair di sekeliling paru-paru.

• Hemoptisis: Menyebabkan pendarahan ke saluran pernafasan dan seterusnya batuk darah. 

• Efusi pleura: Ini merujuk kepada pengumpulan cecair dalam ruang antara paru-paru dan dinding dada.  

• Pneumonia: Jangkitan dalam paru-paru seperti radang paru-paru meningkat. 

• Sekatan saluran pernafasan: Tumor boleh tumbuh dengan cara yang menghalang saluran pernafasan, yang membawa kepada sesak nafas dan paru-paru runtuh.  

• Sakit tulang: Kanser paru-paru cenderung untuk metastasize ke tulang, menyebabkan banyak kesakitan.  

• Metastasis otak, hati dan tulang belakang: Jika kanser merebak ke organ-organ ini, ia boleh menyebabkan defisit neurologi, kegagalan hati, dan mampatan saraf tunjang.  

• Sindrom vena cava superior (SVCS): Penyumbatan vena oleh tumor mengakibatkan muka, leher, dan lengan bengkak. 

• Sindrom paraneoplastik: Disebabkan oleh bahan yang dihasilkan oleh tumor yang menjejaskan sistem badan yang berbeza. 

• Komplikasi lain: Sakit tumor, penurunan berat badan, kehilangan selera makan, dan kemungkinan pembekuan darah.

pencegahan

Mencegah kanser paru-paru bermakna mengehadkan pendedahan kepada faktor risiko yang pasti dan mewujudkan tabiat gaya hidup sihat. Berikut adalah ringkasan cara utama strategi pencegahan akan berkesan: 

• Jangan merokok. Jangan mulakan dan elakkan pendedahan kepada asap rokok untuk mengurangkan risiko anda. 

• Berhenti merokok sangat mengurangkan risiko anda, walaupun anda merokok selama bertahun-tahun. 

• Uji rumah anda untuk radon, terutamanya jika anda tinggal di kawasan berisiko. Sistem tebatan adalah jawapan jika paras radon didapati tinggi.

• Ikuti langkah berjaga-jaga keselamatan apabila bekerja dengan karsinogen yang diketahui, dan sentiasa pakai alat perlindungan. 

• Kurangkan pendedahan kepada pencemaran udara dengan memeriksa kualiti udara dan mengelakkan aktiviti luar pada hari-hari ketika pencemaran tinggi.

• Hanya aktif untuk kesihatan yang baik. 

• Orang yang berisiko tinggi harus mempertimbangkan pemeriksaan kanser paru-paru.

• Makan banyak buah-buahan dan sayur-sayuran untuk meningkatkan kebaikan.

Rawatan Kanser Paru-paru adalah penyakit mencabar yang memerlukan pendekatan rawatan yang komprehensif dan selalunya pelbagai disiplin. Pilihan rawatan bergantung kepada beberapa faktor, termasuk jenis kanser paru-paru, peringkatnya, kesihatan keseluruhan pesakit, dan matlamat rawatan mereka. Berikut adalah pandangan mendalam tentang prosedur rawatan untuk kanser paru-paru:

1. Pembedahan:

   • Lobektomi: Ini adalah prosedur pembedahan yang paling biasa, di mana satu lobus paru-paru dikeluarkan. Ia sering dilakukan apabila kanser terhad kepada satu lobus paru-paru.
   • Pneumonektomi: Dalam kes di mana kanser ditemui di bronkus utama atau telah merebak ke nodus limfa, keseluruhan paru-paru mungkin perlu dikeluarkan.
   • Segmentektomi atau Reseksi Baji: Ini dipertimbangkan dalam kes tertentu, seperti apabila pesakit mempunyai fungsi paru-paru yang terhad atau masalah kesihatan lain yang menjadikan pembedahan yang lebih besar terlalu berisiko.

2. Terapi radiasi:

   • Terapi sinaran menggunakan sinar-X bertenaga tinggi untuk menyasar dan memusnahkan sel-sel kanser. Ia boleh digunakan sebagai yang utama Rawatan Kanser Paru-paru untuk kanser paru-paru peringkat awal, sebagai terapi adjuvant selepas pembedahan, atau untuk tujuan paliatif untuk mengurangkan gejala dan meningkatkan kualiti hidup pesakit.

3. Kemoterapi:

   • Kemoterapi menggunakan ubat untuk membunuh atau melambatkan pertumbuhan sel kanser. Ia boleh diberikan sebelum pembedahan untuk mengecutkan tumor, selepas pembedahan untuk menyasarkan mana-mana sel kanser yang tinggal, atau sebagai rawatan utama untuk kes lanjut. Rejimen kemoterapi khusus bergantung pada jenis dan peringkat kanser paru-paru.

4. Terapi Sasaran:

   • Ubat terapi yang disasarkan memberi tumpuan kepada mutasi genetik atau protein tertentu dalam sel kanser. Mereka sering digunakan dalam kes kanser paru-paru bukan sel kecil lanjutan (NSCLC) apabila kemoterapi standard tidak berkesan.

5. Imunoterapi:

   • Imunoterapi sedang muncul Rawatan Kanser Paru-paru yang merangsang sistem imun badan untuk mengenal pasti dan menyerang sel-sel kanser. Ia telah menunjukkan hasil yang menjanjikan dalam kes-kes kanser paru-paru lanjutan tertentu, terutamanya NSCLC.

6. Terapi Gabungan:

   • Dalam beberapa kes, gabungan Rawatan Kanser Paru-paru boleh digunakan. Sebagai contoh, kemoterapi serentak dan terapi sinaran (kemoradioterapi) boleh digunakan untuk kanser paru-paru peringkat lanjut tempatan.

7. Penjagaan paliatif:

   • Penjagaan paliatif memberi tumpuan kepada melegakan simptom dan meningkatkan kualiti hidup untuk pesakit, terutamanya mereka yang mengalami tahap lanjut atau metastatik. Rawatan Kanser Paru-paru. Ia menangani pengurusan kesakitan, sokongan emosi, dan kawalan gejala.