Kanser rahim

Kanser rahim termasuk dua jenis kanser: kanser endometrium (lebih biasa) dan sarkoma rahim (jarang berlaku). Pilihan rawatan termasuk pembedahan, radiasi, kemoterapi, dan terapi hormon. Pengesanan awal adalah kunci. Rujuk profesional penjagaan kesihatan untuk maklumat lanjut. 

Jenis Kanser Rahim

Kanser rahim, juga dikenali sebagai kanser endometrium, terutamanya berlaku pada lapisan rahim (endometrium) dan dikelaskan kepada jenis yang berbeza berdasarkan ciri histologi sel kanser. Dua jenis utama kanser rahim ialah:

• Adenokarsinoma Endometrioid: Adenokarsinoma endometrioid adalah jenis kanser rahim yang paling biasa, menyumbang kira-kira 80-90% daripada kes. Ia cenderung untuk menjadi kurang agresif dan biasanya dikesan pada peringkat awal.

• Karsinoma serous: Karsinoma serous adalah jenis kanser rahim yang kurang biasa tetapi lebih agresif, membentuk kira-kira 5-10% daripada kes. Karsinoma serous cenderung untuk didiagnosis pada peringkat yang lebih lanjut dan lebih berkemungkinan bermetastasis di luar rahim. Sebagai tambahan kepada jenis utama ini, terdapat beberapa bentuk kanser rahim yang jarang berlaku, termasuk:

•  Karsinoma Sel Jelas: Karsinoma sel jelas adalah subtipe yang kurang biasa yang cenderung mempunyai prognosis yang lebih buruk. Ia dicirikan oleh kehadiran sel jernih dalam tisu kanser dan sering didiagnosis pada peringkat lanjut.

• Karsinoma Tidak Dibezakan/Tidak Dikelaskan: Kategori ini termasuk tumor yang tidak sesuai dengan jenis yang ditentukan di atas. Mereka cenderung menjadi lebih agresif dan mencabar untuk dirawat.

Punca Kanser Rahim

Kanser rahim, juga dikenali sebagai kanser endometrium, mempunyai beberapa faktor risiko dan faktor penyumbang yang berkaitan dengan perkembangannya. Walaupun punca yang tepat tidak selalu jelas, faktor berikut diketahui meningkatkan risiko kanser rahim:

• Ketidakseimbangan hormon: Ketidakseimbangan hormon, terutamanya tahap estrogen yang tinggi berbanding progesteron, merupakan faktor risiko yang ketara untuk kanser rahim. Ketidakseimbangan ini boleh merangsang pertumbuhan lapisan rahim (endometrium) dan meningkatkan kemungkinan keganasan.

• Obesiti: Obesiti berkait rapat dengan peningkatan risiko kanser rahim, terutamanya pada wanita menopause. Tisu lemak boleh menghasilkan dan menyimpan estrogen berlebihan, menyumbang kepada ketidakseimbangan hormon dan pertumbuhan sel endometrium.

• Terapi Penggantian Hormon (HRT): Penggunaan terapi penggantian hormon (HRT) yang berpanjangan tanpa progesteron dalam wanita menopause boleh meningkatkan risiko kanser rahim. Gabungan HRT dengan kedua-dua estrogen dan progesteron sering ditetapkan untuk mengurangkan risiko ini.

• Umur dan Menopaus: Kanser rahim paling kerap berlaku pada wanita menopause berumur 50 tahun ke atas. Risiko meningkat dengan usia, terutamanya pada wanita yang tidak pernah hamil.

• Faktor Keturunan dan Sindrom Genetik: Sejarah keluarga kanser rahim atau kolorektal boleh meningkatkan risiko. Sesetengah sindrom keturunan, seperti sindrom Lynch (kanser kolorektal bukan poliposis keturunan atau HNPCC), boleh meningkatkan risiko kanser rahim dengan ketara.

• Sindrom Ovari Polikistik (PCOS): PCOS adalah keadaan yang dicirikan oleh ketidakseimbangan hormon, haid yang tidak teratur, dan kehadiran banyak sista kecil pada ovari. Wanita dengan PCOS mungkin mempunyai tahap estrogen yang lebih tinggi, yang boleh meningkatkan risiko kanser rahim.

 Rawatan kanser rahim, juga dikenali sebagai kanser endometrium, berbeza-beza berdasarkan peringkat penyakit, kesihatan keseluruhan pesakit dan pertimbangan individu. Pilihan rawatan utama untuk kanser rahim termasuk pembedahan, terapi sinaran, kemoterapi, terapi hormon dan terapi sasaran. Berikut adalah gambaran keseluruhan prosedur yang terlibat dalam merawat kanser rahim:

• Pembedahan:
  • Pembedahan selalunya merupakan rawatan utama untuk kanser rahim, terutamanya dalam kes peringkat awal. Prosedur pembedahan yang paling biasa ialah histerektomi abdomen total, yang melibatkan pengangkatan rahim, serviks, dan kadangkala tiub fallopio dan ovari. Nodus limfa di kawasan pelvis dan para-aorta juga boleh dikeluarkan untuk memeriksa penyebaran kanser.
  • Bagi sesetengah pesakit, pendekatan invasif minimum, seperti laparoskopi atau pembedahan bantuan robot, boleh dipertimbangkan, yang melibatkan hirisan yang lebih kecil dan masa pemulihan yang lebih cepat. Dalam kes penyakit lanjut, pembedahan cytoreductive atau debulking mungkin dilakukan untuk membuang sebanyak mungkin kanser.

• Terapi radiasi:
  • Terapi sinaran menggunakan sinar-X bertenaga tinggi untuk menyasar dan memusnahkan sel-sel kanser. Ia boleh digunakan sebagai terapi tambahan selepas pembedahan untuk menghapuskan sebarang sel kanser yang tinggal atau sebagai terapi utama untuk pesakit yang bukan calon untuk pembedahan.
  • Terapi sinaran rasuk luaran menyampaikan sinaran dari luar badan, manakala brakiterapi melibatkan meletakkan sumber radioaktif terus di dalam rahim.
• Kemoterapi:
  • Kemoterapi menggunakan ubat untuk membunuh atau melambatkan pertumbuhan sel kanser. Ia biasanya dipertimbangkan untuk kanser rahim lanjutan atau berulang dan boleh digunakan dalam kombinasi dengan terapi sinaran.
  • Pilihan ubat kemoterapi dan rejimen disesuaikan dengan keperluan khusus pesakit dan ciri-ciri kanser.
• Terapi Hormon:
  • Terapi hormon boleh digunakan untuk jenis kanser rahim tertentu, terutamanya yang mempunyai status positif reseptor estrogen atau progesteron. Ia termasuk penggunaan hormon atau ubat penyekat hormon untuk mengawal atau menghalang pertumbuhan kanser.
• Terapi yang disasarkan:
  • Terapi yang disasarkan ialah ubat yang direka untuk menyasarkan molekul atau laluan tertentu dalam sel kanser. Dalam sesetengah kes, ubat terapi yang disasarkan seperti pembrolizumab mungkin dipertimbangkan untuk rawatan kanser rahim lanjutan atau berulang.