Arrhythmias

Arrhythmias ndi kayimbidwe ka mtima kosasinthika komwe kumachitika popanda chifukwa chakunja kapena cholozera chapadera. Mphamvu zamagetsi zachilendozi zimasokoneza kugwirizana kwachilengedwe kwa kugunda kwa mtima, zomwe zimapangitsa kugunda kwa mtima kosakhazikika. Arrhythmias imatha kuwoneka ngati tachycardia (kugunda kwa mtima mwachangu) kapena bradycardia (kugunda kwa mtima pang'onopang'ono), zonse zomwe zingakhale zovulaza ngati sizitsatiridwa.

Mitundu ya Arrhythmias 

  Pali mitundu ingapo ya arrhythmias, iliyonse yomwe imakhudza kugunda kwa mtima mosiyanasiyana:

• Bradycardia: Kugunda kwa mtima kosakhazikika komwe kumayenda nthawi zambiri pamitengo yochepera 60 bpm.
• Tachycardia: Kugunda kwa mtima modabwitsa, nthawi zambiri kupitirira 100 kugunda pamphindi.
• Atrial Fibrillation (AFib): Zipinda zam'mwamba za mtima zimanjenjemera, zomwe zimapangitsa kufulumira kwachangu.
• Atrial Flutter: Kuchita bwino nthawi zina kusinthasintha kwamtundu wa atria, mwachangu koma pafupipafupi.
• Ventricular Fibrillation (VFib): Izi ndiye zowopsa kwambiri chifukwa zipinda zam'munsi zimanjenjemera ndikupangitsa mtima kusapopa magazi moyenera.
• Ventricular Tachycardia (VT): Kuthamanga kwa mtima kwa ma ventricles ndipo kumatha kukhala pachiwopsezo chachikulu ngati kupitilirabe.
• Kukomoka Mwamsanga: Kugunda kwa mtima komwe kumasokoneza kayimbidwe kake kumaphatikizapo ma PAC (mu atria) ndi ma PVC (mu ma ventricles).
• Kusokonezeka kwa Ma conduction (Kutsekeka kwa Mtima): Kuchedwa kapena midadada yamagetsi mkati mwa mtima.

Zizindikiro za Arrhythmias

Zizindikiro za arrhythmias zimatha kusiyanasiyana malinga ndi mtundu wake komanso kuuma kwake, koma apa pali zina zofala:

• Mtima Palpitations: Kugunda kwamtima kumafotokozedwa ngati kuthamanga, kuthamanga, kugunda, kapena kudumpha.
• Chizungulire kapena Lightheadedness: Kusintha kulikonse kwa magazi kungayambitse kumutu kapena chizungulire.
• Kukomoka (Syncope): Pazovuta kwambiri, arrhythmias angayambitse kukomoka. 
• Mpweya Wochepa: Kusapopa magazi kosakwanira kumapangitsa kuti munthu asapume bwino. 
• Kupweteka pachifuwa kapena Kusamva bwino: Izi zikutanthawuza kupeza komwe kumafuna kuunika kwa akatswiri. 
• Kutopa kapena Kufooka: Kutopa kosadziwika bwino kungayambitse arrhythmia.
• Kugunda kwa mtima pang'onopang'ono (Bradycardia): Ikhoza kuwonjezera zizindikiro monga kutopa, kufooka, chizungulire, ndi kukomoka. 
• Kugunda kwamtima mwachangu (tachycardia): Odwala akhoza kuvutika ndi zizindikiro monga palpitations ndi chizungulire. 
• Mantha kapena Nkhawa: Arrhythmias angayambitse mantha kapena nkhawa.

Arrhythmias zimachitika pamene chinachake chimasokoneza mphamvu zamagetsi zomwe zimayendetsa kayendedwe ka mtima. Nazi zina zomwe zimayambitsa:

• Matenda a Coronary Artery: Kuchepa kwa magazi kumayambitsa kuwonongeka kwa njira zamagetsi zomwe zimaperekedwa kumtima kudzera mumitsempha yotsekeka.
• Matenda a mtima (myocardial infarction): Kuvulala chifukwa cha kugunda kwa mtima kumasokoneza zizindikiro zamagetsi. 
• Cardiomyopathy: Matenda a minofu ya mtima amasamala za kapangidwe kake ndi ntchito yake.
• Mtima: Matenda obadwa nawo amatha kutulutsa ma arrhythmias pamene minofu yamtima yofooka imathandizira kusokoneza kayimbidwe. 
• Matenda: Kusokonezeka kumachitika pamene pali zolakwika mu mchere-potaziyamu, sodium, ndi calcium.
• Matenda a Chithokomiro: Chithokomiro chochuluka kapena chosagwira ntchito kwambiri chingasokoneze kugunda kwa mtima.
• Matenda Obanika Kutulo: Kusokonezeka kwa kupuma pogona kungathe kusokoneza mtima.
• Matenda a shuga ndi Impso: Matenda a shuga amasokoneza mitsempha yamagazi ndi mitsempha yomwe imakhudzidwa ndi mtima. Matenda a impso amabweretsa kusalinganika kwa electrolyte.
• Moyo wosayendetsedwa: Kusuta kumawonjezera kugunda kwa mtima komanso kuwononga mitsempha ya magazi. Mowa wochuluka ukhoza kusokoneza mayendedwe a mtima. Kudya kwambiri kwa caffeine kumabweretsa mitundu yosiyanasiyana ya arrhythmias. Zolimbikitsa monga cocaine zimatsogolera ku arrhythmias zomwe zingakhale zoopsa.
• nkhawa: Zimagwirizanitsidwa ndi kukweza kugunda kwa mtima komanso kuthandizira ku arrhythmia.
• Zaka & Genetics: Chiwopsezo chokhala ndi arrhythmia chimawonjezeka ndi zaka, pomwe ena amakhala obadwa nawo.

Kuzindikira kwa Arrhythmias

Kuzindikira kwa arrhythmias kumafuna kuwunika kwazizindikiro, kuyezetsa thupi, ndi mayeso, kuphatikiza: 

1. Kudziunika Thupi: Madokotala amayang'ana zizindikiro zazizindikiro ndikuwunika kugunda kwa mtima. Komanso, amamvetsera kumtima kwa zizindikiro za arrhythmias ndi kukhazikitsidwa kulikonse kwa zofunikira. 

2. Mayeso a Electrocardiogram (ECG): Mayeso omwe amagwiritsidwa ntchito mosavuta amaphatikiza kujambula zochitika zamagetsi zapamtima ndi cholinga chodziwira ma arrhythmias, kuphatikiza ma monitor a Holter ndi zojambulira zochitika. 

3. Mayesero ena: Amagwiritsidwa ntchito pokhazikitsa zikhalidwe. 

• Echocardiogram: Ultrasound yowonetsa zithunzi zapamtima pozindikira matenda. 
• Kuyesa Kupsinjika: Imayesa kuthamanga kwa mtima ikagwiritsidwa ntchito. 
• EPS: Kuyika kwa catheter kumapanga mapu a ntchito zamagetsi mkati mwa mtima. 
• Kuyeza Magazi: Kuwunika kumachitidwa pazomwe zingatheke komanso kusalinganika. 
• Mayesero a Table: Amayang'anira kugunda kwa mtima ndi kuthamanga kwa magazi kuti azindikire nthawi ya kukomoka. 
• Mayeso a Genetic: Amazindikira nyengo, chotengera arrhythmias. 
• Kujambula pamtima: MRI kapena CT scavenging pazithunzi zamapangidwe a mtima.

Zowopsa:

Kuti mupewe ndikuzindikira msanga, ndikofunikira kudziwa zomwe zimayambitsa arrhythmia. Zina mwazomwe zimayambitsa kugunda kwa mtima kosakhazikika ndi izi.

• Matenda aliwonse amtima: Kuwonongeka kwa mtima chifukwa cha matenda aakulu makamaka matenda a mtsempha wamagazi kudzakhudza mapangidwe a mtima, potero kumakhudza dongosolo lake lamagetsi. 
• Hypertension: Kuthamanga kwa magazi kumayambitsa hypertrophy ya khoma la mitsempha ya mtima, motero kusokoneza kayendedwe ka magetsi, ndipo zofooka zomwe zimakhalapo pakubadwa zingakhale chimodzi mwa zifukwa za arrhythmias.
• Previous Opaleshoni Yamtima: Kusokoneza zizindikiro zamagetsi zapamtima ndi chifukwa cha minofu ya chipsera yomwe imabwera chifukwa cha opaleshoniyo. 
• Zowopsa Zokhudzana ndi Moyo ndi Thanzi: Zaka ndizomwe zimayambitsa gawo lalikulu la kuwonjezeka kwa arrhythmias. Mbiri ya banja ya arrhythmias, mavuto a chithokomiro, kukomoka kwa kugona, ndi kusalinganika kwa electrolyte zimathandiziranso kuti mtima usamayende bwino. 
• Kunenepa kwambiri: Kulemera kowonjezera kumawonjezera mwayi wokhala ndi matenda a mtima ndi arrhythmias. 
• Kugwiritsa Ntchito Mankhwala: Mowa, kusuta, ndi kugwiritsa ntchito mankhwala osokoneza bongo (cocaine, amphetamines) kungayambitse matenda a arrhythmias. 
• Mankhwala Ena: Mankhwala ena amatha kuonjezera chiopsezo chodwala matenda a arrhythmias.

Zovuta za Arrhythmia

• Stroko: Pali ma arrhythmias ochepa, monga fibrillation ya atrial, imatha kupangitsa kuti magazi azisungidwa mu mtima. Kuchulukana kumeneku kumatha kupanga magazi omwe amatha kupita ku ubongo ndikuyambitsa sitiroko. Mikwingwirima imatha kupangitsa kuti munthu apunduke kosatha kapena, zikavuta kwambiri, ngakhale kufa.
• Kulephera kwa Mtima: Condition, Kumene mtima umathamanga kwambiri kapena kuchedwa kwambiri kwa nthawi yaitali, sungathe kupopa magazi bwinobwino. Izi zitha kukhala chifukwa cha kulephera kwa mtima, kumayambitsa zizindikiro - vuto la kupuma, kutupa kwa miyendo.
• Kumangidwa Kwamtima: Ma arrhythmias ena monga ventricular fibrillation amatha kukhala chifukwa chomwe mtima umatha kuyima mwadzidzidzi. Matendawa amadziwika kuti kumangidwa kwa mtima. Kumangidwa kwa mtima kumatha kufa ngati sikunalandire chithandizo munthawi yake.
• Kutsekeka kwa Magazi:  Kuwonjezera pa sitiroko, magazi omwe amaundana chifukwa cha arrhythmias amatha kupita ku ziwalo zina za thupi, monga mapapu. Mphuno ya m'mapapo, yomwe imadziwika kuti pulmonary embolism ikhoza kuopseza moyo ndipo imafuna chithandizo panthawi yake.
• Kuwonongeka kwa Organ: Chifukwa cha arrhythmias, imatha kuchepetsa kuthamanga kwa magazi m'thupi, ziwalo monga impso, chiwindi, ndi ubongo sizingatenge mpweya wofunikira kuti zigwire bwino ntchito. M'kupita kwa nthawi, izi zikhoza kuwononga chiwalo, makamaka ngati arrhythmia ndi yokwera kapena osachiritsidwa panthawi yake.
• Kuipa kwa Matenda a Mtima: Ngati wina ali kale ndi matenda a mtima, arrhythmia imatha kupangitsa kuti mtima ukhale wovuta kwambiri, ukhoza kukulitsa vutoli. Izi zitha kupangitsa kuyang'anira thanzi la mtima wonse kukhala kovuta komanso kungayambitse zovuta zina.