Trajtimi i Kistit të Bartholin

Trajtimi i kistit Bartholin përfshin ndërhyrje që synojnë lehtësimin e simptomave, zgjidhjen e kistit dhe parandalimin e infeksionit. Zgjedhja e trajtimit varet nga ashpërsia e simptomave, madhësia e kistit dhe prania e infeksionit. Në disa raste, mjetet e thjeshta shtëpiake dhe masat e vetë-kujdesit mund të jenë të mjaftueshme, ndërsa rastet më komplekse mund të kërkojnë ndërhyrje mjekësore, duke përfshirë procedurat kirurgjikale.

Simptomat e Kistit të Bartolinit

1. Gungë pa dhimbje: Simptoma më e zakonshme është një gungë e vogël, pa dhimbje pranë hapjes vaginale. Kjo gungë mund të kalojë pa u vënë re dhe mund të ndryshojë në madhësi.

2. Siklet ose Dhimbje: Nëse kisti infektohet, mund të shkaktojë siklet ose dhimbje. Dhimbja mund të ndihet gjatë ecjes, ulur ose gjatë aktivitetit seksual.

3. ënjtje: Zona rreth kistës mund të fryhet, duke e bërë të vështirë lëvizjen e rehatshme.

4. Skuqje dhe ngrohtësi: Në rastet e infeksionit, lëkura rreth kistës mund të skuqet dhe të ngrohet në prekje, gjë që tregon inflamacion.

5. Formimi i abscesit: Një kist i Bartholin i infektuar mund të zhvillohet në një absces, i cili është një zonë e mbushur me qelb që mund të shkaktojë dhimbje dhe parehati të konsiderueshme.

6. Ethe: Nëse formohet një absces, ai mund të shoqërohet me temperaturë të ulët ndërsa trupi përpiqet të luftojë infeksionin.

7. Kullim: Në disa raste, kisti mund të kullojë vetë, duke çuar në çlirimin e qelbit ose lëngjeve të tjera.

8. Vështirësi në ecje ose ulje: Për shkak të shqetësimit dhe dhimbjes, disa gra mund ta kenë të vështirë të ecin ose të ulen për periudha të gjata.

Shkaqet e Kistit të Bartolinit

Një kist Bartholin formohet kur gjëndrat e Bartholin, të vendosura pranë hapjes vaginale, bllokohen. Këtu janë shkaqet kryesore:

1. Bllokimi i kanalit: Shkaku më i zakonshëm është një bllokim në kanalin që bart lëngun nga gjëndrat e Bartholin. Ky bllokim parandalon që lëngu të kullojë siç duhet, duke çuar në formimin e kistit.

2. Infeksion: Ndonjëherë, një infeksion në gjëndër ose në kanalin e saj mund të shkaktojë inflamacion dhe bllokim, duke rezultuar në një kist. Infeksionet seksualisht të transmetueshme (IST) si gonorreja ose klamidia mund të çojnë gjithashtu në infeksione që shkaktojnë kiste.

3. Ndryshimet hormonale: Ndryshimet hormonale, të tilla si ato që ndodhin gjatë shtatzënisë ose menopauzës, mund të ndikojnë në gjëndrat dhe të çojnë në formimin e kisteve.

4. Lëndim ose traumë: Lëndimi i zonës vaginale ose trauma gjatë lindjes mund të shkaktojë inflamacion dhe bllokimin e kanaleve, duke rezultuar në një kist.

5. Gjendjet inflamatoreKushtet që shkaktojnë inflamacion, të tilla si sëmundja inflamatore e legenit (PID), mund të ndikojnë në gjëndrat e Bartholin dhe të kontribuojnë në formimin e kisteve.

6. Faktorët gjenetikë: Disa gra mund të jenë më të prirura për të zhvilluar kistet Bartholin për shkak të përbërjes së tyre gjenetike.

Faktorët e rrezikut të Kistit Bartholin

Disa faktorë mund të rrisin rrezikun e zhvillimit të një kist Bartholin:

1. Infeksionet seksualisht të transmetueshme (IST): Infeksionet si gonorrea ose klamidia mund të shkaktojnë inflamacion dhe të bllokojnë gjëndrat Bartholin, duke çuar në kist.

2. Ndryshimet hormonale: Ndryshimet në nivelet e hormoneve gjatë shtatzënisë, menopauzës ose terapive hormonale mund të ndikojnë në gjëndrat dhe të rrisin rrezikun e formimit të kisteve.

3. Trauma e mëparshme: Lëndimet ose traumat në zonën vaginale, si ato nga lindja ose aksidentet, mund të bllokojnë kanalin e gjëndrës dhe të çojnë në kist.

4. Sëmundja inflamatore e legenit (PID): Kjo gjendje shkakton inflamacion në organet e legenit dhe mund të prekë gjëndrat Bartholin, duke rritur rrezikun e kisteve.

5. Inflamacion kronik: Gjendjet që shkaktojnë inflamacion kronik në zonën gjenitale mund të kontribuojnë gjithashtu në zhvillimin e kisteve të Bartholin.

6. moshë: Gratë e moshës riprodhuese kanë më shumë gjasa të zhvillojnë kistet Bartholin në krahasim me ato që janë në postmenopauzë.

Parandalimi i Kistit të Bartholin

Parandalimi i kisteve të Bartholin përfshin disa hapa të thjeshtë:

1. Praktikoni seksin e sigurt: Përdorni prezervativë dhe bëni kontrolle të rregullta IST për të zvogëluar rrezikun e infeksioneve që mund të bllokojnë gjëndrat e Bartholin.

2. Mbani higjienë të mirë: Mbani zonën gjenitale të pastër dhe të thatë për të parandaluar infeksionet dhe bllokimet.

3. Kontrolle të rregullta shëndetësore: Vizitoni ofruesin tuaj të kujdesit shëndetësor për ekzaminime të rregullta të legenit për të zbuluar çdo problem herët.

4. Menaxhoni ndryshimet hormonale: Diskutoni terapitë hormonale ose ndryshimet me mjekun tuaj për të minimizuar ndikimin e tyre në shëndetin e gjëndrave.

5. Shmangni Traumën: Kujdesuni për të shmangur lëndimet ose traumat në zonën vaginale.

Diagnoza e Kistit të Bartholin

Vulva zakonisht ekzaminohet për të diagnostikuar një kist Bartholin ose absces. Para se të bëni ndonjë ekzaminim, një gjinekolog mund të pyesë për simptomat dhe historinë mjekësore. Testet e renditura më poshtë sugjerohen për diagnozën e kisteve ose absceseve të Bartholin:

1. Ekzaminimi i legenit: Në këtë ekzaminim, gjëndra Bartholin vizualizohet dhe ndihet për çdo anomali, siç është një kist pa dhimbje ose një absces i dhimbshëm i vendosur pranë hapjes vaginale.
2. IST ose infeksion bakterial: Nëse dyshohet për infeksione seksualisht të transmetueshme, gjinekologët mund të marrin një mostër të sekrecioneve virgjërore për të testuar për infeksione seksualisht të transmetueshme ose baktere të tjera.
3. Biopsia: Ndërhyrja mjekësore mund të përfshijë marrjen e një kulture ose biopsie të kistit për të kontrolluar për infeksion ose kancer; Biopsia këshillohet për gratë mbi 40 vjeç ose gratë pas menopauzës për të përjashtuar kancerin.
   
   

Për të trajtuar kristin e Bartolinës, ka shumë forma trajtimi që mund të ndiqni për t'u shëruar plotësisht nga dhimbja dhe sëmundja.

1. Kompresa të ngrohta: Aplikimi i kompresave të ngrohta në zonën e prekur ndihmon në nxitjen e kullimit dhe lehtësimin e dhimbjes. Kjo qasje e thjeshtë dhe jo-invazive mund të jetë efektive për kista të vogla dhe të pakomplikuara.

2. Banja Sitz: Banjat Sitz përfshijnë njomjen e zonës së prekur në ujë të ngrohtë për të nxitur kullimin e kistit dhe për të reduktuar inflamacionin. Kjo metodë mund të sigurojë lehtësim simptomatik dhe të ndihmojë në procesin e shërimit.

3. Prerja dhe kullimi: Nëse kisti infektohet ose shkakton shqetësim të konsiderueshëm, një profesionist i kujdesit shëndetësor mund të kryejë një procedurë të vogël kirurgjikale të quajtur prerje dhe drenazh. Nën anestezi lokale, bëhet një prerje e vogël në kist për të kulluar lëngun e grumbulluar. Kjo procedurë ofron lehtësim të menjëhershëm dhe mund të pasohet nga futja e një kateteri të vogël për të lejuar kullimin e vazhdueshëm.

4. Marsupializimi: Në rastet kur cistat përsëriten ose bëhen të mëdha, mund të rekomandohet marsupializimi. Kjo procedurë kirurgjikale përfshin krijimin e një hapjeje të përhershme në kist, duke lejuar kullimin e vazhdueshëm dhe parandalimin e formimit të kistit në të ardhmen. Zakonisht kryhet nën anestezi lokale ose të përgjithshme.

5. Prerja: Në raste të rralla kur masat konservatore dështojnë ose nëse ka shqetësime për malinje, mund të jetë i nevojshëm heqja kirurgjikale e gjëndrës Bartholin. Kjo procedurë heq të gjithë gjëndrën dhe kistin ngjitur, duke ulur rrezikun e përsëritjes. Prerja kryhet nën anestezi të përgjithshme.

6. antibiotikët: Në rastet kur ka prova të infeksionit, si ethe, dhimbje të forta ose formim abscesi, mund të përshkruhet një kurs antibiotikësh. Antibiotikët ndihmojnë në pastrimin e infeksionit dhe parandalimin e përhapjes së tij.

Procedura Alternative e Trajtimit të Kistit Bartholin

Ekzistojnë disa opsione alternative të trajtimit në dispozicion për trajtimin e Kistit të Bartholin, por ato nuk janë të njohura dhe përdoren rrallë në disa zona, sepse ato nuk janë zakonisht të arritshme.

1. Lazeri i dioksidit të karbonit: Në këtë terapi, një lazer me dioksid karboni krijon një hapje në lëkurën e vulvës për të kulluar kistin. Kisti mund të hiqet, të shkatërrohet me lazer ose të lihet me një vrimë për kullimin e lëngjeve.
2. Ablacioni i gjëndrës së nitratit të argjendit: Nitrat argjendi përdoret për të kauterizuar enët e gjakut dhe në procedurat e heqjes së gjëndrave. Formon një gungë në zgavrën e kistës, e cila drenohet përpara se të futet shkopi. Gunga hiqet pas 2-3 ditësh, por djegia e lëkurës mund të ndodhë në 1 në 5 pacientë.
3. Skleroterapia: Përdor alkool ose nitrat argjendi për të trajtuar kistet e kanalit Bartholin. Kjo terapi mbush kavitetin me 70% alkool pas drenazhimit. Alkooli lihet 5 minuta në kist dhe më pas hiqet.
4. Aspirimi me gjilpërë: Në këtë aspiratë, kisti kullohet duke përdorur një gjilpërë dhe shiringë.