Rahim kanseri

Rahim kanseri iki tür kanser içerir: endometriyal kanser (daha yaygın) ve rahim sarkomu (nadir). Tedavi seçenekleri arasında ameliyat, radyasyon, kemoterapi ve hormon tedavisi yer alır. Erken teşhis çok önemlidir. Daha fazla bilgi için bir sağlık uzmanına danışın. 

Rahim Kanseri Türleri

Endometriyal kanser olarak da bilinen rahim kanseri, esas olarak rahim iç tabakasında (endometrium) meydana gelir ve kanser hücrelerinin histolojik özelliklerine göre farklı tiplere ayrılır. Rahim kanserinin iki ana türü şunlardır:

• Endometrioid Adenokarsinom: Endometrioid adenokarsinom, rahim kanserinin en sık görülen türüdür ve vakaların yaklaşık %80-90'ını oluşturur. Daha az agresif olma eğilimindedir ve genellikle daha erken bir aşamada tespit edilir.

• Seröz Karsinom: Seröz karsinom daha az görülen fakat daha agresif bir rahim kanseri türüdür ve vakaların yaklaşık %5-10'unu oluşturur. Seröz karsinom daha ileri bir aşamada teşhis edilme eğilimindedir ve rahim dışına metastaz yapma olasılığı daha yüksektir. Bu birincil türlere ek olarak, daha nadir görülen bazı rahim kanseri türleri de vardır:

•  Şeffaf Hücreli Karsinom: Berrak hücreli karsinom, daha kötü prognoza sahip olma eğiliminde olan daha az yaygın bir alt tiptir. Kanser dokusunda berrak hücrelerin varlığı ile karakterize edilir ve sıklıkla ileri aşamada teşhis edilir.

• Farklılaşmamış/Sınıflandırılmamış Karsinom: Bu kategori yukarıda tanımlanan tiplere uymayan tümörleri içerir. Daha agresif olma eğilimindedirler ve tedavi edilmesi zordur.

Rahim Kanserinin Nedenleri

Endometriyal kanser olarak da bilinen rahim kanserinin, gelişimiyle ilişkili çeşitli risk faktörleri ve katkıda bulunan faktörleri vardır. Kesin nedenler her zaman açık olmasa da aşağıdaki faktörlerin rahim kanseri riskini arttırdığı bilinmektedir:

• Hormonal Dengesizlikler: Hormonal dengesizlikler, özellikle de östrojenin progesterona göre yüksek olması rahim kanseri için önemli bir risk faktörüdür. Bu dengesizlik rahim zarının (endometrium) büyümesini uyarabilir ve malignite olasılığını artırabilir.

• Obezite: Obezite, özellikle menopoz sonrası kadınlarda artan rahim kanseri riskiyle güçlü bir şekilde bağlantılıdır. Yağ dokusu aşırı östrojen üretip depolayabilir, bu da hormonal dengesizliklere ve endometrial hücrelerin büyümesine katkıda bulunur.

• Hormon Replasman Tedavisi (HRT): Menopoz sonrası kadınlarda progesteron olmadan yalnızca östrojen içeren hormon replasman tedavisinin (HRT) uzun süre kullanılması rahim kanseri riskini artırabilir. Bu riski azaltmak için HRT'nin hem östrojen hem de progesteron ile kombinasyonu sıklıkla reçete edilir.

• Yaş ve Menopoz: Rahim kanseri en çok 50 yaş ve üzeri menopoz sonrası kadınlarda görülür. Özellikle hiç hamile kalmamış kadınlarda risk yaşla birlikte artar.

• Kalıtsal Faktörler ve Genetik Sendromlar: Ailede rahim veya kolorektal kanser öyküsü riski artırabilir. Lynch sendromu (kalıtsal polipsiz kolorektal kanser veya HNPCC) gibi bazı kalıtsal sendromlar rahim kanseri riskini önemli ölçüde artırabilir.

• Polikistik Over Sendromu (PCOS): PCOS, hormonal dengesizlikler, düzensiz adet dönemleri ve yumurtalıklarda çok sayıda küçük kist varlığı ile karakterize bir durumdur. PKOS'lu kadınlarda östrojen seviyeleri daha yüksek olabilir ve bu da rahim kanseri riskini artırabilir.

 Endometrial kanser olarak da bilinen rahim kanserinin tedavisi, hastalığın evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve bireysel değerlendirmelere göre değişiklik gösterir. Rahim kanseri için birincil tedavi seçenekleri arasında ameliyat, radyasyon tedavisi, kemoterapi, hormonal tedavi ve hedefe yönelik tedavi yer alır. Rahim kanseri tedavisinde yer alan prosedürlere genel bir bakış:

• cerrahlık:
  • Özellikle erken evre vakalarda, rahim kanserinin birincil tedavisi genellikle cerrahidir. En yaygın cerrahi prosedür, rahim, rahim ağzı ve bazen de fallop tüpleri ve yumurtalıkların çıkarılmasını içeren total abdominal histerektomidir. Pelvik ve para-aortik bölgelerdeki lenf düğümleri de kanserin yayılmasını kontrol etmek için çıkarılabilir.
  • Bazı hastalar için, daha küçük kesiler ve daha hızlı iyileşme süreleri içeren laparoskopik veya robot yardımlı cerrahi gibi minimal invaziv bir yaklaşım düşünülebilir. İlerlemiş hastalık vakalarında mümkün olduğunca fazla kanseri ortadan kaldırmak için sitoredüktif veya kitle küçültme ameliyatı yapılabilir.

• Radyasyon tedavisi:
  • Radyasyon terapisi, kanser hücrelerini hedeflemek ve yok etmek için yüksek enerjili X ışınları kullanır. Ameliyattan sonra kalan kanser hücrelerini ortadan kaldırmak için yardımcı tedavi olarak veya ameliyata aday olmayan hastalar için birincil tedavi olarak kullanılabilir.
  • Dış ışın radyasyon terapisi vücudun dışından radyasyon verirken, brakiterapi radyoaktif kaynakların doğrudan uterusun içine yerleştirilmesini içerir.
• Kemoterapi:
  • Kemoterapide kanser hücrelerini öldürmek veya büyümesini yavaşlatmak için ilaçlar kullanılır. Tipik olarak ilerlemiş veya tekrarlayan rahim kanseri için düşünülür ve radyasyon tedavisiyle birlikte kullanılabilir.
  • Kemoterapi ilaçlarının ve rejiminin seçimi hastanın özel ihtiyaçlarına ve kanserin özelliklerine göre belirlenir.
• Hormonal Tedavi:
  • Hormonal tedavi, özellikle östrojen veya progesteron reseptörü pozitif durumu olan belirli rahim kanseri türleri için kullanılabilir. Kanser büyümesini kontrol etmek veya engellemek için hormonların veya hormon bloke edici ilaçların kullanımını içerir.
• Hedefli Terapi:
  • Hedefe yönelik tedaviler, kanser hücrelerindeki belirli molekülleri veya yolları hedef almak üzere tasarlanmış ilaçlardır. Bazı durumlarda, ilerlemiş veya tekrarlayan rahim kanserinin tedavisinde pembrolizumab gibi hedefe yönelik tedavi ilaçları düşünülebilir.