Alzheimer Tedavisi

İlerleyen bir nörodejeneratif bozukluk olan Alzheimer hastalığı hafızayı, bilişi ve davranışı etkiler. Beyinde anormal protein birikintilerinin birikmesiyle karakterize olan bu hastalık, sinir hücrelerinin kademeli olarak bozulmasına yol açar. Yaygın semptomlar arasında hafıza kaybı, kafa karışıklığı ve günlük işlerde zorluk bulunur. Kesin neden henüz bilinmese de yaş ve genetik önemli risk faktörleridir.

Alzheimer'ın belirtileri

İlerleyen bir nörodejeneratif bozukluk olan Alzheimer hastalığı, zamanla gelişen, bilişsel işlevi, hafızayı ve günlük yaşamı etkileyen bir dizi semptomla kendini gösterir. İşte Alzheimer ile ilişkili altı temel semptom:

Alzheimer hastalığının yaygın belirtileri şunlardır:

• Hafıza kaybı: Son olayları, isimleri veya randevuları unutma ve aynı bilgiyi tekrar tekrar isteme.
• Planlamada Zorluk: Bir planı takip etmede veya faturaları yönetme veya bir tarifi takip etme gibi sayılarla çalışmada zorluk çekme.
• Zaman veya Mekanla İlgili Karışıklık: Tarihleri, mevsimleri takip edememek veya nerede olduklarını ve oraya nasıl geldiklerini unutmak.
• Görsel Görüntüleri Anlamada Sorun Yaşıyorsunuz: Okumada, mesafeyi ölçmede veya renkleri tanımada zorluk.
• Konuşma veya Yazmada Sorunlar: Konuşmalarda duraklamalar, tekrarlar veya doğru kelimeleri bulmakta zorlanmalar.
• Kaybedilen Şeyler: Eşyaları kaybetmek ve onları bulmak için geriye doğru adımları izleyememek.
• Kötü Karar: Kolayca para dağıtmak veya kişisel hijyeni ihmal etmek gibi kötü kararlar almak.
• İşten veya Sosyal Aktivitelerden Çekilme: Daha önce keyif aldıkları sosyal etkileşimlerden veya hobilerden kaçınmak.

Alzheimer'ın nedenleri

Alzheimer hastalığının bazı yaygın nedenleri şunlardır:

• Yaş: Alzheimer hastalığı riski yaş ilerledikçe, özellikle 65 yaşından sonra artmaktadır.
• Genetik: Ailede Alzheimer hastalığı öyküsünün olması, kalıtsal genler nedeniyle hastalığın gelişme olasılığını artırabilir.
• Beyindeki Değişiklikler: Amiloid plaklar ve tau düğümleri gibi anormal protein birikimleri beyin hücrelerine zarar vererek hafıza kaybına ve bilişsel gerilemeye yol açabilir.
• Yaşam Tarzı Faktörleri: Kötü beslenme, fiziksel aktivite eksikliği ve sigara kullanımı, kalp ve beyin sağlığı sorunlarına yol açarak Alzheimer riskini artırabilir.
• Kafa yaralanmaları: Şiddetli veya tekrarlayan kafa travması, yaşamın ilerleyen dönemlerinde Alzheimer riskini artırabilir.
• Kronik hastalıklar: Yüksek tansiyon, diyabet ve obezite gibi rahatsızlıkların Alzheimer riskinin artmasıyla bağlantılı olduğu belirtiliyor.
• Zihinsel Uyarılma Eksikliği: Beyni zorlayan aktivitelere sınırlı katılım, hastalığa yakalanma riskini artırabilir.
   

Alzheimer'ın Evreleri

Alzheimer hastalığı farklı evrelerden geçer ve her evre zamanla hafızayı ve bilişsel yetenekleri daha şiddetli etkiler.

• Klinik Öncesi Aşama: Bu erken aşamada, fark edilebilir semptomlar yoktur, ancak beyindeki değişiklikler çoktan başlamıştır. Bu evre, hafıza sorunları ortaya çıkmadan önce yıllarca sürebilir.
• Hafif (Erken) Evre: Bu aşamada, insanlar hafif hafıza kaybı, kelime bulmada zorluk ve isimleri organize etme veya hatırlama gibi günlük görevlerde sorun yaşayabilirler. Hala bağımsız olarak işlev görebilirler ancak bazı zorluklarla.
• Orta (Orta) Aşama: Hafıza ve düşünme sorunları kötüleşir. Bireyler tanıdık yüzleri tanımakta zorluk çekebilir, zaman ve mekan konusunda kafaları karışabilir ve giyinme veya yemek pişirme gibi günlük aktivitelerde daha fazla yardıma ihtiyaç duyabilirler. Sinirlilik veya depresyon gibi ruh hali değişiklikleri yaygındır.
• Şiddetli (Geç) Evre: Bu aşamada, bireyler etkili bir şekilde iletişim kurma yeteneklerini kaybeder ve bakım için tamamen başkalarına bağımlı hale gelirler. Yürüme, yutma veya hatta oturma konusunda zorluk yaşayabilirler. Hafıza kaybı derinleşir ve genellikle sevdiklerini artık tanıyamazlar.

Alzheimer hastalığının tedavi prosedürü, henüz bir tedavisi olmadığından semptomları yönetmeye odaklanır. Yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olabilecek ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri içerir.

• İlaçlar: Doktorlar, hafıza ve düşünme için gerekli olan beyindeki kimyasalları artırmaya yardımcı olmak için kolinesteraz inhibitörleri (donepezil, rivastigmin) gibi ilaçlar yazabilirler. Başka bir ilaç olan memantin, beyin kimyasallarını düzenleyerek orta ila şiddetli semptomlara yardımcı olabilir.
• Bilişsel Terapi: Hafıza egzersizleri ve bulmacalar gibi beyni uyarıcı aktiviteler, zihinsel işlevlerdeki düşüşü yavaşlatmaya yardımcı olabilir. Bilişsel davranışçı terapi (BDT) bazen ruh hali değişimlerini yönetmek için de kullanılır.
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli fiziksel aktivite, dengeli beslenme ve sosyal olarak aktif kalma ile sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürmek beyin sağlığını destekleyebilir ve ilerlemeyi yavaşlatabilir. Uyku ve stresi yönetmek de önemlidir.
• Destekleyici bakım: Aile desteği ve profesyonel bakıcılar, hastaların mümkün olduğunca uzun süre bağımsızlıklarını korumalarına yardımcı olmak için önemlidir. Mesleki terapi gibi özel bakım da hastaların günlük görevlerini yerine getirmelerine yardımcı olabilir.